Odsłona 2. – Wielkie pranie
Jeszcze do połowy XX w. w większości gospodarstw domowych prano ręcznie, co było nie lada wyzwaniem, angażującym większość domowników. Zabawa maleńkimi baliami, kijankami, tarami i wyżymaczkami pozwalała wdrażać w to zajęcie także najmłodszych. Wraz z upowszechnianiem się coraz to nowych rozwiązań – początkowo drewnianych pralek ręcznych, następnie pralek wirnikowych, a w końcu pralek automatycznych – ewoluowała też zabawa w pranie. Oprócz prostych imitacji prawdziwych sprzętów wielu wytwórców zabawek oferowało również w pełni funkcjonalne miniaturowe urządzenia piorące z metalu lub tworzyw sztucznych, z działającymi korbkami, napędem bateryjnym, wężami doprowadzającymi wodę, a nawet regulowanymi programami prania. Często odzwierciedlały one konkretne modele pralek, chociażby popularną w Polsce „Franię”. Dopełnienie wyposażenia stanowiły wirówki, suszarki, a także kosze i klamerki, dzięki czemu nauka prania „od a do zet” mogła być świetną zabawą.
2.1
Pralka ręczna
Kadź (wys. 12 cm) z deszczułek drewnianych z pokrywą i wajchą ręcznie napędzającą mechanizm wirnikowy - miniatura pralki VELO. Wyrób rzemieślniczy, Europa, 1. poł. XX w.
2.2
Pralka „Agatki”
Plastikowa pralka wirnikowa (wys. 7,5 cm) z korbką, wiadro oraz miska w oryginalnym opakowaniu. Wyrób Spółdzielni Rzemieślniczej OTWOCK w Otwocku, Polska, 1986 r.
2.3
Pralka „Samosia”
Metalowa, emaliowana pralka wirnikowa (wys. 18,5 cm) na baterie, zdobiona kalkomanią, z wężem doprowadzającym wodę. Wyrób fabryczny, Polska, lata 70. XX w. (?)
2.4
Komplet do suszarni
Kosz wyplatany z wikliny i rozkładana, stojąca suszarka na bieliznę (wys. 8,7 cm) wykonana z drewna i sznurka jutowego. Wyroby rzemieślnicze, RFN, 2. poł. XX w.
2.5
Pralnia „Iza”
Plastikowa balia (wys. 4,8 cm) z nakładaną wyżymaczką, tara i wiadro, opakowanie tekturowe. Wyrób Warszawskich Zakładów Przemysłu Galanteryjno-Guzikarskiego, Polska, lata 50-60. XX w.
2.6
Wirówka „Piko Line”
Plastikowa wirówka (wys. 16,5 cm) z bębnem napędzanym korbką oraz kranikiem odprowadzającym wodę. Wyrób zakładu VEB PIKO Sonneberg, NRD, lata 60-70. XX w.
2.7
Tara metalowa
Dziecięca tara do prania (wys. 17 cm) z blachy falistej, w drewnianej oprawie z podcięciem do oparcia o balię. Wyrób rzemieślniczy, Polska, lata 50-60. XX w.
2.8
„Mini Frania”
Plastikowa pralka typu „Frania” (wys. 16,5 cm) na baterie. Wyrób firmy Przetwórstwo z Tworzyw Sztucznych ZABAWKARSTWO Stanisława Kozierewicz w Jatnem, Polska, lata 70. XX w.
2.9
Suszarka ogrodowa
Drewniana, obrotowa suszarka ogrodowa (wys. 12,5 cm), z malowaną podstawą, linki do suszenia z kordonka. Wyrób rzemieślniczy, NRD/RFN, 2. poł. XX w.
2.10
Tara drewniana
Dziecięca tara do prania (wys. 18,5 cm) w stylu ludowym, wykonana z surowego drewna, zaoblenia ręcznie strugane. Wyrób rzemieślniczy, Polska, 2. poł. XX w.
2.11
Zestaw pralniczy
Tara (wys. 9,5 cm), kosz i klamerki wykonane z plastiku, część większego zestawu „Wäscheliesel”. Wyrób zakładu VEB PIKO Sonneberg, NRD, lata 70-80. XX w.
2.12
Pralka „Miele”
Funkcjonalna pralka automatyczna (wys. 26 cm) na baterie, z programatorem i wężem doprowadzającym wodę. Wyrób firmy Theo Klein GmbH, Ramberg, Niemcy, lata 90. XX w.
Kurator wystawy: Aneta Popiel-Machnicka
Scenariusz i teksty wystawy: Zofia Jusiak
Współpraca i korekta tekstów: Dagna Cichoń
Tłumaczenia: Patryk Zacharzewski
Projekt i wykonanie wystawy wirtualnej: Mariusz Milewski Współpraca graficzna: Violetta Popiel-Machnicka
Podziękowania: Róża i Lew
PARTNERZY
.jpg)
Dołożyliśmy wszelkich starań, by strona prezentująca wirtualną wystawę ZABAWA W DOM była dostępna dla jak najszerszej grupy użytkowników, niezależnie od używanej technologii, oprogramowania czy posiadanej dysfunkcji i spełniała maksimum międzynarodowych wytycznych Web Content Accessibility Guidelines 2.0 (WCAG 2.0).